Scheiden en de financiën

Op deze pagina:

De financiële balans opmaken: bezittingen en schulden

Als je uit elkaar gaat, is een belangrijke stap het opmaken van de balans van alle bezittingen en schulden die je samen hebt. Staat het huis op naam van jullie allebei of ben je getrouwd in gemeenschap van goederen? Dan heeft de partner die niet in het huis blijft wonen recht op een deel van de eventuele overwaarde van het huis en op andere gezamenlijke bezittingen. Woon je zonder voorwaarden samen? Dan is het niet verplicht je scheidingsafspraken op papier vast te leggen. Toch is het wel verstandig, zodat je eventuele misverstanden op een later moment kunt voorkomen.

Zelfs als je onder huwelijkse voorwaarden getrouwd bent, zijn veel bezittingen waarschijnlijk van jullie samen. Soms is het nodig om een notaris of een gespecialiseerde advocaat in te schakelen om dat uit te zoeken. Voordat het gemeenschappelijke vermogen kan worden verdeeld, moet het eerst beschreven worden. Als een van jullie ‘overbedeeld’ wordt, krijgt de ander daar een vergoeding voor. Bijvoorbeeld in de vorm van geld.

Gemeenschappelijk vermogen kan bijvoorbeeld zijn:

Schulden verdelen

Als jullie schulden hebben, moeten die bij de scheiding ook verdeeld (en op een gegeven moment betaald) worden. Houd er rekening mee dat een schuldeiser in principe niets te maken heeft met de afspraken die jullie onderling maken. Dus stel dat er een betalingsachterstand ontstaat, dan kan de schuldeiser ook de ander aanspreken en het hele achterstallige bedrag opeisen. Met rente en kosten.

Vorderingen inventariseren

Als je nog geld van anderen krijgt (en als er sprake is van huwelijkse voorwaarden), kunnen je partner en jij afspreken dat jullie bepaald vermogen, bezittingen en/of schulden verdelen (verrekenen). Dit leg je vast in een verrekenbeding.

Betaal- en spaarrekeningen opzeggen of aanpassen

Zet de gezamenlijke betaal- en/of spaarrekeningen op een rijtje en noteer het saldo op de datum dat jullie gaan scheiden. Besluit wie welke rekeningen houdt en welke rekeningen moeten worden opgezegd. Bij je bank kun je navragen hoe je de rekeningen op één naam kunt zetten. Vraag ook welke automatische betalingen en incasso’s er lopen. Zet deze stop of pas ze aan.

Pensioen na scheiding

Houd er rekening mee dat een scheiding ook van invloed op je pensioen en de verdeling daarvan kan zijn. Als je (toekomstige) ex-partner pensioen heeft opgebouwd tijdens jullie huwelijk, heb jij recht op een deel van het ouderdomspensioen. Andersom net zo. De verdeling van pensioen bij scheiden is vastgelegd in de 'Wet verevening pensioenrechten bij scheiding'. Volgens deze wet hebben jullie allebei recht op de helft van het pensioen dat jullie samen hebben opgebouwd. Andere afspraken over de verdeling, kun je vastleggen in de huwelijkse voorwaarden of parnetschapsvoorwaarden als jullie gaan trouwens of geregistreerd partnerschap aangaan. Niet vastgelegd? Dan moet dit vastgelegd zijn in een echtscheidingsconvenant. Je kunt hierin bijvoorbeeld ook vastleggen dat je afziet van het pensioen van je ex-partner.

Lees op de website van de overheid meer over de verdeling van pensioen na een scheiding.

Pensioen na overlijden of hertrouwen

Als een van de ex-partners na de scheiding overlijdt, heeft de ex-partner die achterblijft in sommige gevallen recht op bijzonder nabestaandenpensioen. Ook als je hertrouwt na de scheiding blijft je ex-partner recht houden op zijn of haar deel van jouw pensioen. Wel onder de voorwaarde dat jullie geen andere afspraken hebben gemaakt voor de verdeling of het splitsen van het pensioen.

Het is in alle gevallen belangrijk dat je op tijd jullie scheiding meldt bij de pensioenverstrekker(s). Neem voor meer informatie over jouw situatie contact op met de pensioenverstrekker of een financieel adviseur.

Partneralimentatie: de onderhoudsplicht

Als je bent gescheiden, hoef je je niet meer aan de wettelijke regels van het huwelijk te houden. Op één uitzondering na: de onderhoudsverplichting. Want ook al ben je gescheiden, je blijft verplicht financieel voor elkaar te zorgen door mee te betalen aan de kosten van het levensonderhoud. Dit wordt de alimentatieplicht genoemd. Als je niet genoeg inkomsten hebt, kan het zo zijn dat je ex-partner aan jou moet betalen.

De hoogte, duur en het recht op alimentatie hangen af van de samenlevingsvorm, je levensstandaard tijdens het huwelijk en de hoogte van jullie inkomens. Als je niet meer financieel verbonden wilt zijn aan je ex-partner, dan kun je de partneralimentatie eventueel ook afkopen. Partneralimentatie is aftrekbaar voor de inkomstenbelasting.

Een hypotheek en partneralimentatie

Partneralimentatie wordt gezien als inkomen. Is er afgesproken dat je meer dan 10 jaar partneralimentatie ontvangt? Dan kan dit een positieve invloed hebben op de berekening van je maximale hypotheek. Als jij partneralimentatie betaalt aan je ex-partner kan dit nadelig zijn voor het te lenen hypotheekbedrag. Bespreek de partneralimentatie met een hypotheekadviseur. Hij kan op basis van jouw gegevens kijken welke hypotheek het beste past bij jouw situatie.

Kinderalimentatie

Hebben jullie kinderen? Dan heb je tot hun 18e jaar te maken met kinderalimentatie. De hoogte hiervan bepalen jullie samen. Als jullie er niet uitkomen, bepaalt een rechter de hoogte. Op de pagina ‘Scheiding en kinderen’ lees je meer over kinderalimentatie.

Wel of geen fiscale partners na de scheiding?

Als je getrouwd bent (maar ook in sommige andere samenlevingsvormen), is je partner ook je fiscale partner. Als fiscale partners kun je samen aangifte inkomstenbelasting doen. Dit kan invloed hebben op de belasting die je moet betalen of terugkrijgt. Je bent geen fiscale partners meer:

Soms kan het echter gunstig zijn om ook de rest van het jaar waarin je gaat scheiden fiscale partners te blijven. Hierdoor kunnen jullie de inkomsten en aftrekposten van dat jaar namelijk nog gunstig verdelen. Zo kan degene met het hoogste inkomen bijvoorbeeld de kosten aftrekken, zodat jullie van het grootste belastingvoordeel profiteren. Op de website van de Belastingdienst vind je meer informatie over fiscaal partnerschap.

Financiële problemen door de scheiding

Geldproblemen kun je vaak voorkomen of beperken als je op tijd om hulp vraagt. Dus denk je dat je in financiële problemen komt wanneer jij en je partner uit elkaar gaan? Neem dan contact op met je financieel adviseur. Samen kijken jullie naar je persoonlijke situatie en zoeken jullie naar oplossingen. Als je een afspraak met een adviseur maakt, hoor je welke documenten je moet meenemen. Meestal zijn dat:

Je financieel adviseur kan je ook helpen met het berekenen van een eventuele nieuwe hypotheek en zet de mogelijkheden voor je op een rijtje. Houd rekening met advieskosten. Het tarief verschilt per adviseur. Lees meer over wat je met je hypotheek kunt doen als je gaat scheiden.

Betalingsproblemen

Ben je klant van BLG Wonen en heb of verwacht je financiële problemen? Dan kun je ook contact opnemen met de financiële coach via 030-219 4335 of rustingeldzaken@blg.nl.

Hypotheekafhandeling bij echtscheiding

Voor vragen rondom je hypotheek bij BLG Wonen en je scheiding, neem je contact op met onze collega’s van de Scheidingsservice. Zij hebben ervaring met de afhandeling van een hypotheek bij scheiding. Zij zijn bereikbaar op werkdagen van 08.30 tot 17.30 uur op 046 - 478 88 88.

Meer lezen over scheiden: