Samenwonen met een samenlevingscontract

Staan jullie op het punt om samen een huis te kopen óf heb je de sleutels al in je hand? Een grote stap in jullie relatie en toekomst. Misschien denk je ook al na over het opstellen van een samenlevingscontract. Is dat verstandig? En wat zet je daar in dan? Wij leggen je uit wat een samenlevingscontract is, wat er in staat en waarom het verstandig is er een op te stellen.
  2. Jouw situatie
  3. Samenwonen
  4. Samenlevingscontract

Op deze pagina:

Wat is een samenlevingscontract?

Een samenlevingscontract is een juridisch document waarin jullie afspraken vastleggen over jullie gezamenlijke leven. Dit kan gaan over de verdeling van de kosten van het huishouden, de eigendom van bezittingen (zoals de woning en meubels) en wat er gebeurt met jullie huis en vermogen als jullie uit elkaar gaan. Hoewel het niet verplicht is om een samenlevingscontract op te stellen, kan het wel veel duidelijkheid en zekerheid bieden. Vooral wanneer jullie samen een huis kopen.

Notarieel samenlevingscontract

Jullie kunnen zelf samen, zonder notaris, een samenlevingscontract opstellen over wie wat betaalt en wat van wie is. Wil je jullie zaken (juridisch) goed regelen en vastleggen, dan is het verstandig om naar een notaris te gaan. De notaris zorgt ervoor dat alle afspraken over geldzaken en bezittingen rechtsgeldig zijn en dat er geen misverstanden ontstaan. Met een notarieel samenlevingscontract worden jullie ook elkaars fiscaal partner. De notaris kan jullie adviseren over de beste keuzes in jullie specifieke situatie. Zodra het contract is opgesteld en ondertekend, wordt het geregistreerd. Jullie zijn dan beide juridisch aan het contract gebonden.

Wat staat er in een samenlevingscontract?

In een samenlevingscontract staan afspraken over eigendommen en financiën, zoals de verdeling van de kosten voor het huishouden, de eigendom van bezittingen en wat er gebeurt met deze bezittingen als jullie uit elkaar gaan. In een samenlevingscontract is niet vastgelegd dat partners automatisch van elkaar erven. Dit moet je apart regelen in een testament. En wanneer er kinderen worden geboren, krijg je alleen als biologische moeder automatisch het ouderlijk gezag. De partner moet het kind bij de gemeente erkennen en daarna het gezag aanvragen bij de rechter.

De voor- en nadelen van een samenlevingscontract

Voordelen samenlevingscontract

Als je gaat samenwonen is het verstandig om een samenlevingscontract op te laten stellen. Dit zijn de voordelen:

  • Afspraken over de verdeling van de kosten en eigendom zijn duidelijk vastgelegd. Jullie weten precies waar jullie aan toe zijn. Ook als je later eventueel uit elkaar gaat.
  • Je hebt de vrijheid om zelf te bepalen wat je vastlegt in een samenlevingscontract. Dit is anders als je gaat trouwen of kiest voor geregistreerd partnerschap.
  • In geval van overlijden van een van jullie, kan het samenlevingscontract ervoor zorgen dat de achterblijvende partner in de woning kan blijven wonen en financiële zekerheid heeft.
  • Met een notarieel samenlevingscontract zijn jullie elkaars fiscale partner. Daar kunnen fiscale voordelen aan vastzitten. Check hiervoor de website van de Belastingdienst.

Nadelen van een samenlevingscontract

Een samenlevingscontract heeft zijn voordelen, maar er zijn ook enkele nadelen waar je rekening mee moet houden:

  • Het opstellen van een samenlevingscontract kost geld (tussen de € 300 en € 700).
  • Met een samenlevingscontract ben je niet automatisch elkaars erfgenaam.
  • Een samenlevingscontract biedt minder bescherming dan een huwelijk of geregistreerd partnerschap, vooral in juridische geschillen.
  • Bij overlijden heeft je partner niet automatisch recht op partnerpensioen.
  • In sommige situaties kunnen de afspraken in een samenlevingscontract complex zijn, vooral als het om grote vermogens gaat.
  • Jullie situatie kan veranderen, dan is het belangrijk dat je het samenlevingscontract ook tussentijds laat aanpassen.

Wat is het verschil tussen een samenlevingscontract en geregistreerd partnerschap?

Wanneer je gaat samenwonen en jullie geldzaken en verdeling van vermogen goed wilt vastleggen, heb je in Nederland verschillende opties. Het geregistreerd partnerschap en het samenlevingscontract. Beide bieden juridische zekerheid, maar ze verschillen in wat ze precies regelen en hoe ze worden afgesloten.

Geregistreerd partnerschap

Een geregistreerd partnerschap lijkt veel op een huwelijk, maar is juridisch iets flexibeler. Het is een wettelijke verbintenis tussen twee partners en wordt vastgelegd bij de burgerlijke stand. Bij een samenlevingscontract hoor je volgens de wet niet bij elkaar en moet je zelf zaken regelen (via de notaris).

De belangrijkste verschillen op een rij:

  • Bij een geregistreerd partnerschap ontstaat automatisch een beperkte gemeenschap van goederen. Dit betekent dat alles wat jullie tijdens het partnerschap samen verkrijgen, gemeenschappelijk bezit wordt, behalve persoonlijke bezittingen en schulden van vóór het partnerschap. Bij een samenlevingscontract moet alles expliciet worden vastgelegd.
  • Bij een geregistreerd partnerschap erven de partners automatisch van elkaar, bij overlijden van een van de partners (tenzij dat in een testament anders is bepaald). Bij een samenlevingscontract erf je niet automatisch van elkaar.
  • Bij een geregistreerd partnerschap krijgen beide partners automatisch ouderlijk gezag over hun kinderen. Bij een samenlevingscontract krijgt alleen de biologische moeder automatisch ouderlijk gezag. De niet-biologische partner dit apart regelen bij de gemeente en de rechtbank.
  • Een geregistreerd partnerschap kan op dezelfde manier als een huwelijk worden beëindigd, door een scheiding via de rechter. Als er geen minderjarige kinderen zijn, kan het partnerschap ook buiten de rechter om worden beëindigd via een notaris of advocaat. Het samenlevingscontract kan eenvoudig worden beëindigd zonder tussenkomst van een rechter, tenzij jullie specifieke afspraken hierover hebben gemaakt in het contract.

Trouwen

Trouwen is natuurlijk ook een optie, maar misschien nog een stap te ver. Sinds 2018 trouw je of ga je een geregistreerd partnerschap aan in beperkte gemeenschap van goederen. Dat betekent dat alles wat voor jullie trouwen van jou was, jouw privévermogen of bezit blijft. Dat geldt ook voor schenkingen of een erfenis die je vóór die tijd hebt ontvangen. Bezittingen die tijdens het huwelijk worden verkregen en schulden die dan ontstaan worden wel gemeenschappelijk. Je bent ook automatisch elkaars erfgenaam. Willen jullie trouwen onder huwelijkse voorwaarden? Dan kun je dit vastleggen bij de notaris.

Wat past bij mij?

Of je kiest voor geregistreerd partnerschap, een samenlevingscontract of misschien toch een huwelijk, hangt af van jullie persoonlijke situatie en wensen. Een geregistreerd partnerschap biedt meer juridische zekerheid en rechten. Een samenlevingscontract is flexibeler, maar brengt minder automatische rechten met zich mee. Overweeg goed welke vorm het beste bij jullie past en laat je eventueel adviseren door een financieel adviseur of notaris. Hier kunnen kosten aan verbonden zijn.

Je hypotheek en een samenlevingscontract

Bij het kopen van een huis komen veel zaken kijken die goed geregeld moeten zijn. Een samenlevingscontract biedt jullie daarbij duidelijkheid, zekerheid en bescherming. En helpt mogelijke discussies (in de toekomst) te voorkomen. In het samenlevingscontract kun je voor jullie gezamenlijke eigen huis zaken vastleggen als:

  • Wie is eigenaar van de woning en hoe worden kosten en opbrengsten verdeeld?
  • Hoe worden de maandelijkse hypotheeklasten verdeeld? En hoe zit het met onderhoudskosten en eventuele andere uitgaven?
  • Wat gebeurt er met de woning en hypotheek als jullie uit elkaar gaan? Het contract kan bepalen wie er in de woning blijft en hoe jullie dat financieel regelen.

Niet verplicht

In Nederland is het niet verplicht om een samenlevingscontract af te sluiten als je gaat samenwonen, ook niet als jullie samen een huis kopen. Toch raden wij het je wel aan als je een grote financiële verplichting als een hypotheek aangaat. Zonder een samenlevingscontract zijn jullie namelijk voor de wet slechts huisgenoten ; er zijn geen duidelijke afspraken over de verdeling van eigendommen en verantwoordelijkheden. Dit kan bij eventuele conflicten of als jullie uit elkaar gaan voor lastige situaties zorgen.

Kosten en voorwaarden samenlevingscontract

De kosten voor het opstellen van een notarieel samenlevingscontract kunnen variëren, afhankelijk van de notaris en de complexiteit van jullie situatie. Over het algemeen kun je rekening houden met een bedrag tussen de € 300 en € 700.

Voorwaarden

Om een samenlevingscontract te kunnen opstellen en vastleggen, gelden een aantal voorwaarden:

  • Je bent 18 jaar of ouder
  • Je staat niet onder curatele

Vragen over samenwonen en een hypotheek?

Zijn jullie klaar voor de volgende stap in jullie relatie? Samenwonen, en het liefst in jullie eigen huis? Waarschijnlijk heb je dan veel vragen. Over bijvoorbeeld hoeveel je kunt lenen, hoe dat werkt met een hypotheek en een studieschuld, een samenlevingscontract. Een onafhankelijke adviseur helpt je met al jouw vragen in jullie zoektocht naar een eigen huis en jullie hypotheekmogelijkheden. Een eerste oriënterend gesprek is vaak gratis en vrijblijvend.

Maak een afspraak



Terug naar boven